Analiza SWOT to strategia, którą wielu z nas wykorzystywało w celu określenia mocnych i słabych stron firmy, a także szans i zagrożeń, jakie może napotkać na swojej drodze. Jednak z racji na dynamicznie rozwijające się środowisko biznesowe analiza ta może nie być wystarczająca. Aktualnie opracowanie strategii wymaga znacznie bardziej zaawansowanych rozwiązań, jednym z nich jest analiza TOWS, którą uznaje się za alternatywę SWOT. Ta analiza strategiczna pozwala uzyskać znacznie szerszą perspektywę oraz stworzyć bardziej precyzyjną analizę biznesową wykorzystywania słabych stron organizacji i przekształcania ich w możliwości firmy.
W naszym artykule przyjrzymy się bliżej TOWS i porównamy ją z analizą SWOT, skupiając się na mocnych stronach, jakie warto użyć do maksymalnego wykorzystania możliwości firmy. Sprawdzimy także zagrożenia płynące z niewłaściwego wykorzystywania możliwości analizy TOWS i postaramy się pokazać wam jak z jej pomocą stworzyć skuteczną strategię dla waszej firmy.Na czym polega metoda analizy strategicznej TOWS?
TOWS (The TOWS Matrix) to metoda analizy biznesowej firmy i jej otoczenia, która jest rozwinięciem dobrze znanej klasycznej analizy SWOT. Działa na zasadzie wykorzystania wzajemnych relacji pomiędzy poszczególnymi czynnikami analizy oraz jej identyfikację. Nazwa pochodzi od pierwszych liter słów opisujących kluczowe elementy, czyli:- Threats (zagrożenia)- czynniki wewnętrzne organizacji, które mogą mieć wpływ na jej bezpieczeństwo i stanowią swego rodzaju ryzyko. Zaliczamy do nich np.: zmiany w regulacjach prawnych, wzrost konkurencji, zmiany trendów rynkowych.
- Opportunities (szanse)- zbiór zewnętrznych możliwości, które w korzystny sposób mogą wpłynąć na organizację i pomóc jej w osiągnięciu sukcesu oraz przewagi na tle konkurencji. W tym przypadku możemy wymienić nowe technologie czy zmiany preferencji klientów.
- Weakness (słabości)- czynniki wewnętrzne, które mogą znacznie ograniczać możliwości organizacji w osiągnięciu celów, np. braki w zasobach, nieefektywne procesy, nieodpowiednie kierownictwo zarządzające firmą lub projektem.
- Strenghts (mocne strony)- wewnętrzne czynniki, które pomagają firmie osiągnąć jej cele, mogą być to unikatowe umiejętności, doświadczenie zespołu czy wysoka jakość produktów lub usług.
Czym jest analiza SWOT?
Analiza SWOT to narzędzie szeroko stosowane w biznesie, które jest niezbędne do oceny sytuacji organizacyjnej i podobnie jak TOWS składa się z 4 głównych elementów powstałych od pierwszych liter jej głównych elementów. SWOT umożliwia stworzenie strategii opartych na wykorzystaniu szans i zagrożeń, minimalizując ryzyko na działania firmy na poszczególnych obszarach.- Strenghts (silne strony)- wewnętrzne czynniki, które stanowią przewagę konkurencyjną danej firmy lub organizacji, znajdują się wśród nich unikalne umiejętności zespołu, silna pozycja marki, wysoka jakość produktów, czy właściwie zarządzany zespół.
- Weaknesses (słabości)- aspekty wewnętrzne ograniczające zdolność do osiągania zamierzonych celów. Podobnie do Weakness (słabości) w przypadku TOWS mogą oznaczać braki w zasobach, nieefektywny zespół lub kierownictwo, stosowanie procesów, które nie przynoszą zamierzonych efektów, niską rentowność, czy słabą reputację marki.
- Opportunities (szanse)- wewnętrzne aspekty organizacji, jakie można wykorzystać w strategii firmy, by osiągnąć zamierzony cel. Możemy zaliczyć do nich nowe trendy konsumenckie, nagły wzrost zapotrzebowania na dane technologie lub produkty, jakimi zajmuje się firma, oraz zmiany rynkowe w danym obszarze.
- Threats (zagrożenia)- zewnętrzne czynniki, które stanowią zagrożenie dla marki tj. spadek koniunktury gospodarczej, silna konkurencja, niekorzystne zmiany w regulacjach prawnych.
Różnice miedzy TOWS a SWOT
Mimo tego, że obie metody analizy biznesowej na pierwszy rzut oka są do siebie podobne, to posiadają znaczące różnice tworzenia strategii. Do najważniejszych różnic pomiędzy TOWS a SWOT zaliczamy:- Kolejność czynników- analiza SWOT zaczyna od identyfikacji mocnych i słabych stron, następnie analizuje szanse i zagrożenia, z kolei TOWS zaczyna od zagrożeń i poprzez sanse i słabości przechodzi na koniec do mocnych stron.
- Podejście do analizy- SWOT bazuje na ustaleniu i ocenie czterech najważniejszych czynników, TOWS oprócz tego łączy je ze sobą tworząc dalsze strategie, dzięki czemu otrzymujemy bardziej dogłębną analizę, którą możemy wykorzystać w bardziej ukierunkowany sposób.
- Kombinacje czynników- aby wykonać TOWS, należy połączyć ze sobą poszczególne etapy analizy TOWS tworząc zaawansowane kombinacje np. jak skorzystać z potencjalnych zagrożeń w identyfikacji szans. SWOT natomiast pozwala na analizę każdego czynnika osobno, bez ich wpływu na siebie nawzajem. Analiza TOWS umożliwia również znacznie lepsze ukierunkowanie strategii poprzez dopasowanie jej do specyfiki firmy, czyli do wyzwań oraz okazji, na jakie może napotkać na swojej drodze.
Jak poddać swoje przedsiębiorstwo analizie TOWS?
Choć analiza TOWS może wydawać się znacznie bardziej skomplikowana niż SWOT można przeprowadzić ją samodzielnie, bo określić rodzaje strategii, dla swojej firmy na różnych płaszczyznach. Chcąc wykonać analizę TOWS należy podjąć odpowiednie kroki, które pomogą w jej sprawnym przeprowadzeniu i pozwolą odkryć wiele opcji strategicznych danej organizacji.- Pierwszym i najważniejszym krokiem, od którego należy zacząć, jest zgromadzenie informacji, które dotyczą nie tylko przedsiębiorstwa, ale również jego otoczenia rynkowego, konkurencji oraz trendów z nim związanych.
- Na podstawie zebranych danych należy przeprowadzić zestawienie wewnętrznych czynników analizy TOWS, w którym powinniśmy zawrzeć m.in. relacje z klientami, zasoby, unikatowe umiejętności naszych pracowników. Następnie należy na tej podstawie określić wewnętrzne mocne strony, które wyróżniają je na tle konkurencji lub stanowią solidny fundament do osiągnięcia sukcesu.
- W kolejnym kroku należy określić słabe strony wewnątrz przedsiębiorstwa tj. braki w zasobach, niewydajne procesy, problemy operacyjne, niska rentowność. Na tym etapie ważne jest wykrycie obszarów, które wymagają optymalizacji w celu poprawy wyników.
- Następne działanie opiera się na identyfikacji szans, w której należy przeanalizować wszelkie zewnętrzne czynniki, które mogą stworzyć nowe możliwości w postaci korzyści dla przedsiębiorstwa, co znacznie zwiększa szanse rozwoju firmy.
- W dalszej kolejności skup się na analizie zewnętrznych zagrożeń, które mogą wpływać na przedsiębiorstwo, narażając je na ryzyko, jak np. rosnąca konkurencja, zmiany w regulacjach prawnych, zmniejszenie zapotrzebowania na produkty lub usługi marki.
- Analiza TOWS na tym poziomie posiada już zdefiniowane główne czynniki, kolejnym etapem jest sprawdzenie relacji między nimi np. wykorzystaniem mocnych stron w identyfikacji zagrożenia, jakie firma może napotkać podczas przeprowadzania TOWS.
- Dzięki analizie TOWS oraz wszystkich informacji zebranych za jej pomocą możemy przejść do finalnego etapu, jakim jest opracowanie strategii działania, do której można podejść na dwa sposoby. Jednym z nich jest strategia mini, skupiająca się na jednym konkretnym celu, który ma za zadanie być zrealizowany w dość krótkim czasie, przy wykorzystaniu najmniejszych możliwych zasobów. Ma za zadanie rozwiązać dany problem lub wykorzystać nadarzającą się okazję. Drugi to strategia maxi, która jest długoterminowym, kompleksowym i ambitnym podejściem obejmującym szereg celów oraz działań.